ترانسمیتر رطوبت
- رطوبت هوا به طور کلی به دو صورت رطوبت مطلق هوا و رطوبت نسبی هوا در نظر گرفته میشود.
- رطوبت مطلق عبارت است از مقدار بخار آبی که در واحد حجم هوا موجود باشد.
- مقدار بخار آبی که برای اشباع یک حجم معین از هوا نیاز است، با افزایش دمای هوا بیشتر میشود.
- رطوبت نسبی مقدار رطوبت موجود در یک حجم هوا با دمای مشخص به حداکثر رطوبتی است که آن هوا میتواند در همان دما داشته باشد.
- هوای بدون بخار آب را هوای خشک میگویند.
- این نوع هوا در جو وجود ندارد، حتی در جو روی بیابان ها و عرض های بالا.
- هوای خشک به علاوهٔ رطوبت را هوای مرطوب میگویند. تبخیر که عامل مرطوب ساختن هوای خشک است، از سطح اقیانوس ها و آب های سطحی و تعرق، منبع رطوبت هوا، ایجاد ابرها و بارندگی است. حداکثر بخار آب موجود در جو ۴–۳ درصد است.
- بخار آب موجود در جو در متعادل نگه داشتن دمای جو کره زمین نقش عمدهای دارد.
- زیرا بخار آب امواج تشعشعی با طول موج بلند را جذب مینماید.
- بنابراین، اگر در جو مقدار بخار آب کم باشد، اختلاف درجه حرارت بسیار زیاد میشود.
اندازه گیری رطوبت و ماده خشک
برای محاسبه میزان رطوبت یک ماده غذایی به وسائل زیر نیاز می باشد:
- آون
- پلیت شیشه ای
- ترازوی دیجیتال با دقت 0.001
- دسیکاتور
- گیره
روش انجام آزمایش
ابتدا آون را روشن کرده و درجه آن را روی 105 درجه تنظیم می کنند. بعد از رسیدن به این دما یک عدد پلیت را که از قبل کاملا شسته و خشک شده است را بمدت نیم تا یک ساعت در آن قرار داده تا رطوبت باقی مانده در آن بطور کامل از بین برود. بعد پلیت را با پنس از آون خارج کرده و در دسیکاتور قرار می دهند تا خنک شود.
علت قرار دادن پلیت در دسیکاتور :
چون در دسیکاتور مواد سلیلیکاتی وجود دارد که علاوه بر عمل خنک کنندگی باعث جذب رطوبت نیز می گردند و این باعث می شود که پلیت و مواد غذایی داخل آن بعد از خروج از آون و حین خنک شدن مجددا رطوبت جذب نکنند.
رطوبت موجود درمواد غذایی مربوط به چیست ؟
مقداری از رطوبت که در داخل ماده غذایی وجود دارد مربوط به خود ماده غذایی می باشد و مقداری از رطوبت هم از طریق هوا وارد ماده غذایی می شود و اگر این ماده در معرض یک هوای مرطوب قرار بگیرد می تواند مقداری از رطوبت محیط را به خود جذب نماید .
بعد از خنک شدن آنرا بوسیله ترازو وزن نموده و این وزن را یادداشت می نمایند این وزن خالص پلیت شیشه ای می باشد. بعد ترازو را صفر کرده و مقدار 5 تا 10 گرم از ماده غذایی مورد نظر را در پلیت وزن نموده و یادداشت می کنند. سپس پلیت حاوی ماده غذایی را در آون بمدت 18 تا 24 ساعت قرار می دهند .
پس از سپری شدن این مدت زمان پلیت را با پنس از داخل آون بیرون آورده و بلافاصله در داخل دسیکاتور قرا می دهند تا دمای خود را از دست بدهد . حالا پلیت را با ترازو وزن کرده و این عدد را یاداشت می کنند. سپس با استفاده از فرمول زیر درصد رطوبت محاسبه می گردد:
درصد رطوبت
(بعد از قرار دادن در آون) (قبل از قرار دادن در آون)
100 × وزن نمونه + وزن پلیت – وزن نمونه + وزن پلیت
وزن نمونه
با قرار دادن اعداد به دست آمده در معادله فوق مقدار درصد رطوبت ماده غذایی بدست می آید.
اندازه گیری درصد ماده خشک
مقدار کل ماده غذایی بدون در نظر گرفتن درصد رطوبت را ماده خشک می گویند که در کل شامل مجموع پروتئین ، چربی ، فیبر خام و عناصر معدنی در ماده غذایی می شود.
برای اندازه گیری درصد ماده خشک یک جیره ، مقدار درصد رطوبت بدست آمده را از عدد 100 کسر کرده و مقدار ماده خشک بدست می آید.
درصد ماده خشک = 100 – درصد رطوبت
چرا در فصل سرما هوا خشک می شود.
- چنانچه درجه حرارت محیط خارج 0 درجه سانتی گراد باشد، حداکثر آبی که یک متر مکعب هوا میتواند در این دما در خود نگه دارد تنها 5 گرم است.
وقتی این هوای سرد وارد مجموعه گردیده و بوسیله وسایل گرمایشی تا 25 درجه سانتی گراد گرم میشود،رطوبت نسبی به 23 درصد کاهش می یابد.
مقادیر مناسب رطوبت نسبی داخلی
- رطوبت نسبی 45 درصد ایده آل میباشد.
- رطوبت نسبی کمتر از 30 درصد خیلی خشک محسوب میشود.
رطوبت نسبی نباید از 50 درصد تجاوز کند.
چگونه رطوبت داخلی را اندازه گیری کنیم؟
- 3 قطعه کوچک قالب یخ را درون لیوان قرار دهید و به آن آب اضافه کنید.
3 دقیقه صبر کنید. اگر رطوبت روی سطح خارجی لیوان شکل نگرفت هوای داخل منزل خیلی خشک است. (توجه داشته باشید که این تست را در آشپزخانه انجام ندهید.)
نکته: بخار گرفتن (چگالش آب) شیشه پنجره ها و به مشام رسیدن بوی نا میتواند بیانگر رطوبت بالای خانه باشد. البته درفصل زمستان اندکی چگالش آب در گوشه های تحتانی و لبه های پنجره ها امری طبیعی است.
نکته:
یک راه آسانتر برای اندازه گیری رطوبت منزل استفاده از دستگاه های رطوبت سنج میباشد.
نکته: اضافه کردن 2 تا 4 لیتر آب در هوا رطوبت نسبی یک خانه 100 متری را از 15 درصد به 60 درصد افزایش میدهد. (به فرض ثابت بودن دما)
تاثیرات سوء کاهش رطوبت
1-خشکی پوست و پوشش مخاطی ی بینی و گلو. (ترک لبها، به خارش افتادن پوست، احساس خشکی گلو، خونریزی از بینی)
2-افزایش الکتریسیته ساکن در وسایل فلزی. (ایجاد جرقه هنگام تماس دست با آنها)
3-هوا سردتر از آنچیزی که هست به نظر میرسد.
4-بروز سرماخوردگی و بیماریهای تنفسی افزایش می یابد.
5-باعث ترک برداشتن گچ دیوار و افت حجمی کفپوشهای چوبی و باز شدن درزهای بین آنها میشود.
6-افزایش حملات سردردهای سینوسی، آلرژی و آسم.
نکته:رطوبت کمک میکند تا ترشحات ریه رقیق و بنابراین راحت تر تخلیه شوند.