آب و فاضلاب

“یونیسف” : هر پانزده ثانیه یک کودک به دلیل نبودن آب مناسب می میرند .  تصفیه آب آشامیدنی و آب مصرفی یکی از مهم ترین موارد در حیات و سلامت بشر بوده و هست.

آب شیرین

آب شیرین، به آبی گفته می شود که کمتر از ۰٫۰۵ در هر ۱۰۰ واحد، املاح نمکی غیر حل شدنی داشته باشد، به عبارت دیگر درصد املاح نمکی غیر حل شدنی آن بسیار کم و زلال می باشد. منابع محدود آب شیرین، رودخانه ها، آبگیرها و بعضی از منابع آب زیر زمینی می باشند. منبع نامحدود و پایدار آب شیرین، بخار آب های موجود در جو است که به صورت باران و برف و تگرگ، که همه تجدید پذیرند ظاهر می شود.
آب شیرین برای زنده ماندن بسیاری از موجودات زنده و همچنین برای انسان، از لحاظ تأمین نیاز به آب و همچنین کشاورزی، بسیار پراهمیت و حیاتی است. باید توجه داشت که آب آشامیدنی نوعی از آب شیرین است.
آب شیرین به طور طبیعی در سطح زمین و عمدتاً در یخچال های کوهستانی و قطبی شمالگان و جنوبگان به صورت لایه های یخ ذخیره شده اند. دریاچه های آب شیرین، رودخانه ها و نهرها، و جریان آب های زیرزمینی از دیگر منابع آب شیرین شمرده می شوند. منابع آب شیرین تنها ۳٪ از کل منابع آب بر روی کره زمین را تشکیل می دهد که تقریباً ۱٫۸٪ آن است. با این وجود، در سراسر جهان، بسیاری آب شیرین را به راحتی هدر می دهند. بر اساس اعلام سازمان ملل متحد، حدود ۱٫۲ میلیارد نفر از مردم جهان (۱۸ درصد جمعیت جهانی)، از کمبود یا فقدان دسترسی به آب شیرین، رنج می برند.

آب شور

آب شور آبی است که دارای مقادیر بالای نمک باشد. ترکیب آنیون ها و کاتیون ها در بروز تغییر خواص آب بسیار حائز اهمیت است مثلاً مزه شوری آب ناشی از غلظت یون کلر (آنیون) می باشد که شدت شوری بستگی به ترکیبات شیمایی آب دارد. به طوریکه اگر کاتیون سدیم باشد در آب های با غلظت ۲۵۰ میلی گرم مزه شوری آب محسوس است. اما اگر کاتیون کلسیم یا منیزیم باشد تا غلظت ۱۰۰۰ میلی گرم در لیتر یون کلر ممکن است مزه شوری در آب آشکار نگردد. امروزه ۳٫۵ درصد از آب کل دنیا را مواد معدنی تشکیل می دهد که عمده آن نمک یا همان کلسیم کلراید (cacl2) است.
در حال حاضر مقیاس استاندارد و قابل قبول در تفکیک توده های آبی به شرح ذیل می باشد:

بازه شوری (ppt) نوع توده آب:

• آب شیرین (Fresh water): کمتر از ۰٫۵
• آب لب شور (Brackish water): از 0.5 تا 30
• آب شور (Salt water): از 30 تا 50
• آب شورگن (Brine): بیش تر از 50

شوری آب دریاها و اقیانوس ها آن ها را در برابر فساد مقاوم می سازد.

علت شوری آب

شوری آب حاصل پیوند آنیون هایی مثل کلر با کاتیون هایی از جمله سدیم، کلسیم و … است که تشکیل نمک می دهند و تنها در صورت تشکیل نمک مربوطه مزه شوری آب احساس می شود. شدت شوری بستگی به این دارد که کدام کاتیون با یون کلر واکنش بدهد که در این مورد نمک طعام یا همان NaCl در مقایسه با کلرید کلسیم و منیزیم شورتر است؛ بنابراین آبی شور است که حتماً نمک تشکیل شود و اگر کلر به تنهایی وجود داشته باشد آب شور نیست و تنها TDS آن بالاست. مقدار عمده نمک در آب ها به دلیل انحلال مواد پوسته زمین به علت فرسایش در آب است اما دیگر علت شوری آب دریاها به جهت فعالیت های آتش فشانی است.
مقدار شوری آب در نواحی مختلف زمین متفاوت است و این میزان بستگی به جنس خاک آن ناحیه دارد.

آب آشامیدنی

آب آشامیدنی آب گوارایی است که عوامل فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی آن در حد استانداردهای تأیید شده باشد و مصرف آن چه در کوتاه مدت و چه در درازمدت عارضه سوئی را در بدن انسان ایجاد نکند. این تعریف با آئین نامه بهداشت محیط که در سال ۱۳۷۱ به تصویب هیئت وزیران جمهوری اسلامی ایران رسیده است مطابقت دارد.

تعریف آب آشامیدنی

آب آشامیدنی آبی با کیفیت مناسب است که بتوان بدون اثر منفی کوتاه مدت یا بلندمدت، آن را آشامید. در بسیاری از کشورهای توسعه یافته و برخی کشورهای در حال توسعه، آب آشامیدنی از راه سامانه لوله کشی به خانه ها رسانده می شود. کمتر از ۵٪ این آب به مصرف آشامیدن می رسد.

در بسیاری از نقاط جهان، دسترسی راحت و ارزان به آب آشامیدنی وجود ندارد. در این مناطق بیشتر افراد از آب هایی استفاده می کنند که یا دارای میکروب و آلودگی هستند یا به سبب داشتن املاح و ذرات بیش از اندازه، در طولانی مدت برای بدن خطرآفرین هستند. در شهرهای چین برای جلوگیری از هدر رفتن آب آشامیدنی، بر خلاف دیگر شهرهای جهان، آب آشامیدنی از راه یک لوله جداگانه به خانه ها رسانده می شود.

آزمایش میکروبی آب

E. Coli (کلیفرم های مقاوم به حرارت می توانند جایگزین مناسبی باشند). تست کردن مزه آب نمی تواند شاخص مناسبی برای میزان کلر باقی مانده باشد و باید به روش رنگ سنجی با کلرسنج های قابل حمل میزان کلر در محل اندازه گیری شود و میزان کلر آزاد باقیمانده در شرایط اضطرار و زمان بروز اپیدمی بیماری های روده ای باید بین ۰٫۵تا ۱میلی گرم در لیتر باشد.
در مواقعی که یک منبع آب آلوده به ترکیب شیمیایی یا رادیولوژیکی است باید از ورود آب این منبع به تصفیه خانه اجتناب کرد. وجود یک ماده شیمیایی در آب که می تواند در کوتاه مدت خطر آفرین باشد بسیار به ندرت اتفاق می افتد، در این شرایط باید در جستجوی این بود که آیا رهنمودها اجازه مصرف این آب را می دهند یا باید به دنبال منبع آب دیگری بود. در بعضی مواقع به ویژه در صورت عدم دسترسی به منابع آب جایگزین، باید به دنبال فرایندهای تصفیه جهت حذف آلاینده های شیمیایی آب بود برای مثال بسیاری از آلاینده های آب را می توان توسط جذب سطحی (با گرانول یا پودر کربن فعال) حذف کرد و این ذرات را نیز به وسیله فرایندهایی نظیر انعقاد، لخته سازی و فیلتراسیون حذف نمود.

 

 

روش های تصفیه پساب

دی اریتور (Diaerator)

اکثر صنایع تولیدی به تناسب تولیدات خط از واحدهای مختلفی استفاده می کنند که عبارتند از دیگ های بخار –سیستم های حرارتی و برودتی و … لذا کیفیت و کمیت آب ورودی به سیستم باید دارای کیفیت قابل قبولی از لحاظ فیزیکی و شیمیایی باشد. یکی از این دستگاه ها که در تنظیم کیفیت و کمیت آب ورودی به سیستم های فوق بکار می رود دی اریتور نام دارد که به سیستم های حذف کننده گازهای محلول (خصوصا اکسیژن) از آب شناخته می شود.

از مهمترین مزایای استفاده از دی اریتور عبارتند از:

1) جلوگیری از خوردگی در سیستم

2) عدم ایجاد رسوبات ناشی از انجام واکنش های شیمیایی

فرایندهای مورد استفاده برای تصفیه شامل فرآیند بیولوژیکی با هوادهی گسترده لجن فعال EAAS (Extended Aeration Activated Sludge) ، فرآیند بیولوژیکی با رشد چسبیده IFAS (Integrated Fixed Activated Sludge) می باشند

از مزایای پکیج های تصفیه فاضلاب بهداشتی می توان به :

– قابلیت ارتقاء

– قابل حمل بودن

– کم جا بودن ( به دلیل طراحی خاص و ویژه)

– عدم ایجاد بو

– مصرف انرژی پایین

– شکل ظاهری مناسب

روشهای تصفیه فاضلاب انسانی:

بطورکلی روشهای تصفیه فاضلاب را می توان به سه دسته اصلی فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی تقسیم بندی نمود.

به ندرت اتفاق می افتد که یکی از روشهای گفته شده بتواند تمامی خواسته ها را از سیستم تصفیه برآورده سازد. بنابراین در اکثر موارد لازم است که ترکیبی از روشهای فوق استفاده شود. واحدهای تصفیه بر مبنای اصول کار یک یا ترکیبی از روش های به کار گرفته شده به منظور انجام عملیاتی خاص طراحی میگردند. بر اساس روش های استفاده شده، روش های تصفیه عموماً به دو دسته واحدهای عملیاتی و واحدهای فرآیندی تقسیم می گردند.

1- روشهای فیزیکی

از جمله روش های معمول تصفیه فیزیکی فاضلاب می توان به سیستمهای آشغالگیری، دانه گیری، ته نشینی، شناورسازی، چربی گیری و فیلتراسیون اشاره نمود.

2- تصفیه فاضلاب بهداشتی (روش های بیولوژیکی)

به آن دسته از روشهایی که درآنها از فرآیندهای بیولوژیکی برای تصفیه فاضلاب استفاده میشود، روش های بیولوژیکی می گویند. در این روشها میکروارگانیسم ها (بویژه باکتریها) نقش اصلی را در فرآیند تصفیه برعهده دارند چرا که آنها با استفاده ازمکانیسمهای درونی خود مواد آلی موجود در فاضلاب را جذب کرده و از آن برای تولید سلول جدید و کسب انرژی استفاده می کنند.

از آنجاکه سهم عمده ای از آلاینده های فاضلاب را مواد آلی تشکیل می دهند، استفاده از روشهای بیولوژیکی امروزه بطور گسترده ای برای تصفیه فاضلاب ها متداول شده است. روشهای بیولوژیکی قادرند با هزینه ای پایین، طیف گسترده ای از آلاینده ها را مورد تصفیه قرار دهند. در ذیل به بررسی برخی روشهای معمول در تصفیه بیولوژیکی فاضلاب می پردازیم.

3- روش لجن فعال با هوادهی گسترده

فرآیند تصفیه در این روش مطابق فرآیند لجن فعال است با این تفاوت که به منظور کاهش حجم لجن تولیدی و مشکلات ناشی از آن اصلاحاتی در روش تصفیه صورت گرفته است. این اصلاحات شامل افزایش زمان ماند هیدرولیکی و عمر لجن میباشد. این تغییرات سبب شده است که میزان لجن دفعی بطور قابل ملاحظه ای کاهش یابد. همچنین پایداری و مقاومت سیستم نسبت به نوسانات کیفی و کمی ورودی افزایش یافته است. انعطاف پذیری و پایداری این سیستم سبب شده است که امروزه در کشور ما بطور گسترده ای از این روش برای تصفیه انواع فاضلاب های بهداشتی و صنعتی استفاده شود.

ملاحظات:

1- لجن دفعی این روش بسیار کمتر از لجن دفعی روش لجن فعال است.

2- لجن دفعی کاملا تثبیت شده بوده و نیاز به هضم ندارد.

3- این سیستم نسبت به تغییرات کیفیت فاضلاب و همچنین حجم فاضلاب ورودی روزانه مقاوم است.

4- توصیه می گردد که برای تصفیه فاضلاب های بهداشتی از این روش استفاده گردد.

5- چنانچه فاضلاب حاوی مواد سمی و شیمیایی با مقادیر بالا نباشد، این روش بطور موثری قابلیت کاربرد را برای تصفیه فاضلاب دارد.

6- استفاده از این روش برای ظرفیتهای 300-10 مترمکعب در روز بصورت پکیج فلزی و برای ظرفیتهای بالاتر بصورت بتنی پیشنهاد می گردد.

7- همانند روش لجن فعال به تجهیزات هوادهی نیاز دارد.

4- فرآیند Integrated Fixed-film Activated Sludge) IFAS)

در فرایند IFAS از تلفیق رشد چسبیده و معلق میکروبی بصورت همزمان استفاده می گردد. سیستمهای IFAS مزایای گسترده تر ی را نسبت به فرایندهای متداول لجن فعال (سیستم های دارای رشد معلق ) دارا هستند. این سیستم ها علاوه بر مقاومت بالا در برابر شوک های بارگذاری آلی و هیدرولیکی انعطاف پذیری و قدرت تصفیه بیشتری را دارا می باشند. مزایای ذکر شده در فوق با تعبیه مدیاهای مناسب در درون حوضچه هوادهی لجن فعال حاصل می گردد. ( با قرار گرفتن مدیا در داخل حوضچه هوادهی لجن فعال، زیست توده بیشتری تشکیل می گردد). (بدون آنکه سبب افزایش بارگذاری جامدات به حوضچه ته نشینی بگردد). در این حالت بدون نیاز به افزایش بخش سازه ای و تنها با افزایش مدیا و تغییر میزان هوادهی میزان بارگذاری آلی و هیدرولیکی به واحدهای لجن فعال افزایش می یابد. در واقع در این سیستمها زیست توده متصل به مدیا مسب افزایش راندمان عملکرد تصفیه فاضلاب می گردد. از طرفی با افزایش زیست توده مقاومت فرایند در برابر شوکهای بارگذاری آلی و هیدرولیکی افزایش می یابد.

5- روشهای شیمیایی

در روشهای شیمیایی فرآیند جداسازی یا تبدیل مواد آلاینده، به کمک افزودن موادشیمیایی و در نتیجه واکنشهای شیمیایی مواد صورت می گیرد. پیچیدگی در این فرآیندها به مراتب بیش از روشهای فیزیکی می باشد. همین پیچیدگی سبب دشواری نسبی در بهره برداری از روشهای شیمیایی می گردد. از این رو تا حدامکان سعی می شود که کمتر از روشهای شیمیایی در سیستم تصفیه استفاده شود. به علاوه هزینه خرید و نگهداری مواد شیمیایی مورد نیاز در برخی موارد مانع بزرگی در کاربرد فرآیندهای شیمیایی است. روشهای ترسیب شیمیایی (انعقاد و لخته سازی) و گندزدایی با کلر وترکیبات آن جزء مهمترین روشهای شیمیایی مورد استفاده در تصفیه فاضلاب محسوب می گردند.

تصفیه فاضلاب صنعتی – همزمان با گسترش روز افزون صنایع و به تبع آن مصرف آب و تولید پساب ، استاندارد های زیست محیطی شرایط خاصی را برای ورود پساب به منبع پذیرنده (چاه جاذب – فضای سبز – ورود مجدد به چرخه تولیدی ) لحاظ می کنند..

1- مشخصات فاضلاب صنعتی

مشخصه های شاخص عمومی تصفیه پساب های صنعتی عموماً در سه بخش مشخصه های فیزیکی، شیمیایی و بیولوژیکی خلاصه می شود:

1- مشخصه های فیزیکی شامل رنگ، کدورت، دما، بو و مواد جامد

2- مشخصه های شیمیایی شامل مواد آلی، کربوهیدراتها، روغن و گریس، سموم، فنل ها، پروتئین ها، سورفاکتانتها و مواد غیر آلی شامل قلیاها، کلریدها، فلزات سنگین، نیتروژن، فسفر، گوگرد و گازها شامل هیدروژن سولفید، متان و اکسیژن می باشد.

3- مشخصه های بیولوژیکی شامل کل باکتریها، کل کلیفرمها، تخم انگلها و عوامل بیماریزا

2- مراحل کلی تصفیه فاضلاب صنعتی

تصفیه مقدماتی شامل:

1- آشغالگیر (درشت دانه – ریز دانه)

2- دانه گیر

3- متعال سازی

4- حوض ته نشینی اولیه

فاضلاب پس از انجام تصفیه مقدماتی و به تناسب بار آلودگی و همچنین استاندارد زیست محیطی مورد نظر در خروجی وارد مراحل بعد می گردد. این مراحل عبارتند از:

1- حوضچه اختلاط تند

در این حوضچه پساب با مواد شیمیایی مورد نیاز با استفاده از یک مخزن دور تند اختلاط پیدا می کند

2- حوضچه اختلاط کند

پساب پس از اختلاط تند وارد حوضچه اختلاط کند گردیده و با مواد شیمیایی اختلاط پیدا می کند. در این حوضچه لخته ها فرصت کافی پیدا کرده تا با مواد شیمیایی بهتر و بیشتر اختلاط پیدا کنند.

3-حوض ته نشینی

پس از تشکیل لخته ها، پساب وارد یک مرحله ته نشینی گردیده تا لخته ها و فلوک ها به مرور زمان ته نشین شده و از پساب جدا گردد.

فیلتر پرس

جهت جداسازی جامدات از مایعات در صنایع مختلف ماننده صنایع غذایی، داروئی، معدنی و شیمیایی

اینک این محصول ارزشمند توانسته است قابلیت های منحصر بفرد خود را در عرصه های ذیل به ظهور برساند.

1- جلوگیری از اتلاف منابع آبی، صرفه جویی قابل توجه در مصرف آب بر اساس بازیافت آب از پساب های صنعتی

2- کمک به توسعه صنایع معدنی از طریق جایگزینی فیلتر پرس در خطوط تولید

3- کاهش آلاینده های زیست محیطی و تصفیه انواع مواد سمی و مضر صنعتی که همراه با آب یا دیگر سیالات وارد طبیعت می شوند.

4- آبگیری از انواع لجن های بیولوژیک و ضایعات Sewage Sludge (شامل لجن های فعال شهری، دارویی، کارخانجات مواد غذایی و آبگیری از پساب کشتارگاه)

5- تصفیه پساب های صنعتی ( این دستگاه قابلیت استفاده در انواع صنایع مختلف از قبیل صنایع نساجی و رنگرزی – صنایع قند و شکرسازی – صنایع کاشی و سرامیک صنایع آبکاری و فلزات سنگین و … را دارا می باشد.)

طرز کار دستگاه فیلترپرس

اجزای اصلی دستگاه فیلتر پرس عبارتند از : شاسی دستگاه، جک و سیستم هیدرولیک، صفحات فیلتر ( از جنس پلی پروپیلن) که با پارچه های صافی مخصوص روکش شده اند.

1-مکانیسم عملکرد بدین صورت است که صفحات فیلتر پرس توسط جک هیدرولیک تحت فشار قرار می گیرد.

2- پساب که حاوی ذرات معلق می باشد با فشار وارد صفحات شده و ذرات معلق موجود در آن از صفحات جدا می شود و مایع که عاری از ذرات معلق است به بیرون هدایت می گردد.

3-پس از اینکه کیک تشکیل گردید ورود سیال قطع شده و صفحات به وسیله ی جک هیدرولیک باز شده و مواد جامد تخلیه می گردد

4- در مرحله بعد صفحات به وسیله جک هیدرولیک بسته شده و سیکل بعدی تکرار می شود

از مزایای سیستم فیلترپرس می توان به موارد زیر اشاره نمود:

–  راندمان بسیار بالا در عمل حذف

–  مصرف بسیار پایین انرژی

سپتیک تانک

به طور کلی پیش تصفیه فاضلاب در سپتیک تانک – سپتیک فاضلاب – ساده ترین و ارزان ترین نوع روش طبیعی تصفیه می باشد و تصفیه مکانیکی که همان ته نشینی فاضلاب سنگین بوده و تصفیه زیستی که همان تجزیه فاضلاب با کمک باکتری های بی هوازی می باشد را همزمان انجام می دهد طرز کار سپتیک تانک بدین صورت است که فاضلاب دفع شده از خروجی لوله های وسایل بهداشتی پس از ورود به انباره سپتیک تانک به علت کاهش سرعت جریان قسمتی از مواد معلق و مواد سنگین آن ته نشین می شود و به صورت لجن در کف انباره سپتیک تانک قرار می گیرد سپس با کمک باکتری های بی هوازی که فعال شده اند شروع به تجزیه مواد آلی موجود در فاضلاب می کنند و می توان گفت لجن فاضلاب را هضم می نمایند.

کار باکتری های بی هوازی بدین گونه است که انرژی مورد نیاز خود را از تجزیه مواد آلی، معدنی موجود در فاضلاب بدست می آورند و این باکتری ها بر خلاف باکتری های هوازی لجن و فاضلاب را احیا می کنند در نتیجه فاضلاب به صورت مواد آلی ناپایدار تجزیه شده و در اثر این فعل و انفعالات فاضلاب به پساب تبدیل می شود. پساب حاصل از تصفیه را می توان به فاضلاب های شهری ترانشه های جذبی، چاه جاذب و یا به آب های سطحی مجاور جهت مصارف کشاورزی هدایت کرد. سپتیک تانک (ایمهاف تانک) به صورت انباره استوانه ای شکل و از جنس بتن مسلح با سیمان تیپ 5 ضد سولفات که از داخل و خارج توسط پلیمر های شیمیایی ایزوله گردیده و در ظرفیت های مختلف ساخته می شود این دستگاه به صورت مونتاژ شده یا قطعاتی که در محل مورد نظر قابل مونتاژ باشد نصب و راه اندازی می گردد.

اجرای سپتیک تانک

برای جمعیت های محدود مانند یک واحد ساختمان و یا مجتمع های چند واحدی مسکونی و یا موسسات کوچک و سایر مراکز جمعیتی مورد استفاده قرار می گیرد.

هنگامیکه تصفیه فاضلاب در سپتیک تانک بصورت ناقص انجام می شود در حالت کلی به 2 روش دفع می گردد.

1- دفع پساب در زمین: در صورتیکه سطح آب زیرزمینی پائین و امکان ایجاد چاه جذب کننده فاضلاب موجود باشد.در صورتیکه سطح آب زیرزمینی بالا باشد و زمین از نفوذ پذیری زیادی برخوردار نباشد، باید پساب را زیر سطح زمین پخش نمود.در این صورت پساب با کمک یک شبکه لوله های سوراخ دار در زیر زمین و در عمق 45 تا 90 سانتی متری پخش می گردد.

2-   وارد کردن پساب به فاضلاب شهری: پس از انجام عملیات پیش تصفیه در سپتیک تانک ها می توان   پساب خروجی را به فاضلاب شهری جهت عملیات تکمیلی تصفیه هدایت نمود.

1- سپتیک تانک بتنی :

سیمان مصرفی در سپتیک تانک بتنی از نوع سیمان تیپ 5 ضد سولفات می باشد. میلگرد مصرفی از نوع آجدار می باشد. طراحی و اجرای این نوع سپتیک تانک به گونه ای است که ایزولاسیون به بصورت کامل رعایت گردید و هیچ گونه بوی نا مطبوع در محیط ایجاد نمی گردد.

2-سپتیک تانک پلی اتیلن :

مواد مصرفی در این نوع سپتیک تانک از جنس PE با گرید 100 ( سپتیک تانک از جنس پلی اتیلن ) و به صورت 3لایه می باشند.

3- سپتیک تانک فایبرگلاس :

سپتیک تانک فایبرگلاس با استفاده از الیاف پلی استر و پلی رزین می باشد و از مزایای این نوع سپتیک تانک می توان به موارد ذیل اشاره نمود:

1- اجرای سریع

2- هزینه پایین

3- کیفیت بالاتر

4-وزن سبک تر و اشغال فضای کمتر

5- عدم ایجاد جلبک

6-ساخت مطابق با ابعاد درخواستی کارفرما (عدم محدودیت در ساخت)

طریقه نصب سپتیک تانک

• در صورتیکه در محل نصب امکان تردد ماشین آلات سنگین وجود دارد توصیه می شود به وسیله فنس جداسازی صورت گیرد.
• عمق نصب سپتیک باید به طریقی باشد که خروجی فاضلاب به صورت ثقلی وارد لوله ورودی سپتیک شود.

در صورتیکه خروجی پساب سپتیک وارد زمین یا خاک می شود زمین مورد نظر باید حداقل 10 متر از ساختمان فاصله داشته باشد و حداقل 30 متر از چاه های آب فاصله داشته باشد.

• زیر سازی و رگلاژ محل نصب سپتیک ضروری است.( شیب سطح زیر سپتیک صفر در صد می باشد).
• فاصله مناسب از ساختمان حداقل 3 متر.

مزایای استفاده از سپتیک تانک

سریع و آسان نصب می شود.

فضای مورد نیاز دستگاه محدود و کم است.

نیازی به برق ندارد

به قطعات یدکی و قطعات خاص صنعتی نیازی ندارد.

دستگاه پس از نصب هیچگونه هزینه سرویس و نکهداری بعدی ندارد.

کارکرد دستگاه بدون صدا می باشد.

تولید و نگهداری دستگاه هیچگونه ارزبری ندارد.

COD، BOD فاضلاب ورودی را به نسبت قابل ملاحظه کاهش می دهد.

مشخصات عمومی سپتیک تانک

–         سیمان مصرفی از نوع تیپ 5 ضد سولفات می باشد.

–         میله گردها آجدار می باشد.

–         درز بندی قطعات با افزودنی های بتونی صورت می گیرد.

–         پوشش جدار داخلی ایزولاسیل و ایزوگام می باشد.

–         دستگاه ها به صورت پکیج بوده، توسط جرثقیل بارگیری و در محل نصب می شود.

مخازن پلی اتیلنی

مخازن پلی اتیلنی به علت مقاومت مناسب در شرایط جوی مختلف و انعطاف پذیری از دوام بالایی برخوردار بوده و زمان کاربری مفید نسبتاً طولانی دارند. خصوصاً در مواردی که نیاز به مدفون نمودن مخزن مورد نظر وجود دارد (نظیر تانک های سپتیک) انعطاف پذیری موجود مقاومت آن را در مقابل فشار ها و نیروهای اعمالی بالا می برد. به علاوه، به علت خاصیت ضد خوردگی پلی اتیلن، تانک های سپتیک پلی اتیلنی در زمینهای مرطوب از دوام بسیار بالایی برخوردار هستند.

از جمله کاربردهای مخازن میتوان به موارد ذیل اشاره نمود:

ـ مخازن نگهداری آب آشامیدنی و مواد شیمیایی

ـ مخازن نگهداری نفت، بنزین، گازوئیل، اسیدها و ….

ـ مخازن جمع آوری فاضلاب خانگی (تانک های سپتیک)

-سیلوی مواد جامد

مخازن پلی اتیلن دو جداره :

این مخازن با استفاده از لوله و ورق های پلی اتیلن دو جداره و به روش جوشکاری اکسترودری تولید گردیده و با ظرفیت 1000 لیتر تا 80 متر مکعب قابل ارائه می باشد.

از جمله مزایای مخازن علاوه بر موارد اشاره شده قبل میتوان به موارد ذیل نیز اشاره نمود :

– نصب سریع و آسان

– وزن کم و سهولت در حمل و نقل

ـ قیمت مناسب

ـ مقاومت بالا در مقابل خوردگی

ـ بهداشتی بودن

ـ قابلیت تولید با رنگ های مختلف

ـ دوام و عمر طولانی

ـ بدون نشت

– هزینه پائین تعمیر و نگه داری

– قابلیت اتصال لوله و سایر انشعابات به روش جوشکاری

ـ قابلیت تولید متنوع

– سبک بودن

چربی گیر – یکی از آلاینده های معمول در فاضلاب صنایع مختلف، وجود روغن و چربی در پساب خروجی می باشد، در برخی موارد غلظت آلاینده های فوق به قدری بالا است که لزوم استفاده از یک واحد چربی گیر برای جلو گیری از ایجاد مشکلات بیشتر نظیر (آلودگی محیط زیست و گرفتگی چاه و انسداد) توصیه می گردد.

در حال حاضر روشهای مختلفی جهت چربی گیری استفاده می گردد که عبارتند از:

1- روش های فیزیکی (ثقلی)

2- روش های فیزیکی و شیمیایی

از میان انواع پساب های تولیدی، فاضلاب آشپزخانه در رستوران های صنعتی و … حاوی غلظت بالایی از ذرات روغن و چربی و پلاستیک و … می باشند. بهترین و مقرون به صرفه ترین روش تصفیه و چربیگیر ی اولیه پساب های فوق، استفاده از چربیگیر های تولیدی شرکت مهندسی فرآب صنعت از جنس فایبرگلاس می باشد.

 

کارکرد دستگاه چربی گیر

1-جلوگیری از ورود روغن و چربی از فاضلاب به منهول ها و دیواره های چاه جاذب (مسدود شدن و گرفتگی لوله های انتقال و چاه جاذب)

2- جلوگیری از پر شدن سریع چاه جاذب به دلیل ورود ذرات معلق (نظیر برنج، پلاستیک، درب نوشابه و…)(به دلیل تعبیه یک عدد سبد آشغالگیر در ورودی جریان)

3- پایین آوردن بار آلودگی فاضلاب برای ورود به مراحل بعد تصفیه خانه (در تصفیه خانه های بتنی و فلزی – بالا بردن راندمان تصفیه خانه)

از مهمترین مزایای چربیگیر از جنس فایبرگلاس می توان به :

1- تعبیه یک عدد سبد آشغالگیر از جنس فایبرگلاس و مش بندی فلزی برای جلوگیری از ورود آشغال و ذرات معلق به تانک و در نتیجه جلوگیری از پر شدن تانک چربی گیر فایبرگلاس

2- کنترل خروجی با استفاده از تیوپ تثبیت کننده (مدیا) برای دادن زمان کافی جهت جدا شدن ذرات روغن و چربی در چربی گیر فایبرگلاس

3- آب بندی کامل مخزن و جلوگیری از نفوذ هرگونه آلودگی به محیط در چربی گیر فایبرگلاس

4- هزینه بسیار پایین تر و اقتصادی تر نسبت به تولیدات مشابه در چربی گیر فایبر گلاس

5- راندمان بالا در حذف روغن و چربی تا حدود 80% در چربی گیر فایبرگلاس

6- استفاده از الیاف پلی مری مسلح (پلی ژل) در ساخت چربی گیر فایبرگلاس

7- گارانتی کامل و بدون شرط مخازن فایبرگلاس

8- قابلیت اتصال به لوله های پوش فیت در فلنچ های ورودی و خروجی در چربی گیر های فایبرگلاس

9- تعبیه ونت هوا از جنس UPVC در چربی گیر فایبرگلاس

10- قابلیت مدفون شدن در زیر زمین و تحمل بار ترافیکی در چربی گیر فایبرگلاس

 

نقش صافی ها در تصفیه آب

از زمان های قدیم، زلال سازی آب به عنوان یک تکنولوژی استحصال آب با ظاهری مطلوب مورد توجه بوده است و هدف  از آن ارتقاء کیفیت ظاهری آب از نظر کدورت بوده است. اولین وسایل زلال سازی، استفاده از پارچه های مخصوص و سیفون های فیتیله ای بوده است. در قرن دهم، در کشور چین با قرار دادن گرانول در کف چاه های آب آشامیدنی اقدام به زلال سازی آب می نمودند. در قرن 18، پیشرفت عمده ای در زمینه استفاده از صافی های در زلال سازی رخ داد. در سال 1746 برای اولین بار در کشور فرانسه، از صافی ها برای زلال سازی آب استفاده نمودند.

در مورد استقرار صافی ها در محل تصفیه خانه ها لازم است که محل آن ها هر چه ممکن است به منابع آبی  نزدیک تر باشد تا هزینه های انتقال آب بر روی آنها به انرژی های زیادی نیاز داشته باشند. مخازن ته نشینی باید طوری طراحی شوند که بتواند در هر زمان حداکثر آب مورد نیاز شبکه را بدون اشکال تهیه کند.

در تصفیه خانه های آب، صافی ها را به عنوان قلب تصفیه خانه نام نهاده اند و صولا نتیجه ای که از تصفیه آب به دست خواهد آمد و رضایت مصرف کننده را جلب خواهد نمود، نحوه کار صافی هاست. عمل صاف نمودن مبتنی بر روش های فیزیکی و شیمیایی است و حذف کدورت به وسیله صافی ها مبتنی بر موارد زیر خواهد بود:

1-کیفیت مواد معلق موجود در آب

2-کیفیت شیمیایی آبی که باید مورد تصفیه قرار گیرد.

3-نحوه و میزان تصفیه مقدماتی (اختلاط، انعقاد و ته نشینی) که قبل از صافی بر روی آب انجام می شود.

4-نوع صافی به کار رفته در تصفه آب

انواع صافی ها

صافی ها را از نظر شن مورد استفاده می توان به نوع تقسیم بندی کرد:

صافی های سطحی

ضخامت شن های این صافی حدود چند سانتی متر است و برای آنهایی که آلودگی کمتر داشته و نیازی به انعقاد و ته نشینی ندارند استفاده می شود. در واقع این صافی ها نقش آشغالگبر را دارند و در حالتی که غلظت مواد معلق در نمونه یک درصد حجمی باشد از آن استفاده می شود. این صافی ها انواع گوناگونی دارند که می توان به صافی های پارچه ایی اشاره کرد.

صافی های عمقی

ضخامت شن های این نوع از صافی ها بین 85-60 سانتی متر است و خود ب  دو نوع کند و تند تقسیم بندی می شود.

صافی های کند

بستر این نوع از صافی ها از دو نوع ماسه با قطر کم و زیاد تشکیل شده سات به طوری که ماسه های کوچک لایه روبی و ماسه های بزرگ لایه ی زیری را تشکیل می دهند. آب های صاف شده با صافی کند قبل از عبور از صافی به جز ته نشینی به تصفیه خاص دیگری نیاز ندارد. افزایش زغال فعال دانه ای به بستر صافی موجب بهبودی در کار آنها خواهد شد. از معایب عمده این نوع صافی ها، سطح بسیار بزرگ آنها، نیاز به آب شستشوی زیاد و نیروی انسانی بیشتر است و برای نقاطی که کارگران و زمین فراوان و ارزان وجود داشته باشد استفاده از صافی های کند یک انتخاب شایسته محسوب می گردد. این صافی ها نیاز به تکنولوژی پیچیده نداشته و تصفیه فیزیکی و بیولوژیکی به طور همزمان انجام می گیرد.

پس از مدتی، خلل و فرج صافی ها به دلیل رشد انگل ها و تجمع مواد جامد بسته می شود. این مدت ممکن است بین یک تا دو ماه متغیر باشد. در این حالت لازم است که شن های لایه فوقانی  برداشته شده و شستشو داده شود.

صافی های تند

این نوع از صافی ها خود به دو دسته تقسیم می شوند:

صافی تند ثقلی یا روباز

این نوع صافی ها در سه گروه مطالعه قرار می گیرند: صافی های  یک بستره با یک نوع ماسه دانه بندی شده صافی های دو بستره با دو نوع ماسه در اقطار مختلف و صافی های مختلط  و چند بستره که از چندین نوع ماسه تشکیل شده اند.

صافی های دولایه با راندمان بالایی می توانند مواد معلق ریز را حذف کنند. در صافی های چند لایه زمان صاف شدن کوتاه تر و کیفیت آب صاف شده بهتر است.

صافی های تند فشاری یا دربسته

این صافی ها دو نوع عمودی و افق دیده می شوند و غالبا در تصفیه خانه های کوچک مورد استفاده قرار می گیرند. بدنه این نوع صافی ها فلزی است و همواره فضای لازم چپجهت انبساط شستشوی معکوس صافی پیش بینی می شود. در شستشوی این صافی ها نیاز به هوادهی نیست و جریان معکوس آب برای این منظور کافی است.

تفاوت صافی سریع و آهسته ماسه ای

• صافی آهسته قابل انعطاف نیست ولی صافی سریع بسیار قابل انعطاف است.
• صافی آهسته در حین کار نیاز به بازرسی ندارد ولی صافی سریع شدیدا نیاز به بازرسی دارد.
• صافی آهسته به 0.2 تا 0.6 درصد آب صاف شده و صافی سریع به 1 تا 5 درصد آب صاف شده، آب نیاز به شستشو دارد.
• صافی آهسته برای نقاط کم جمعیت و نیز نقاط گرمی که نیاز به پوشش صافی در برابر یخ زدن نیست استفاده می شود ولی صافی سریع در تصفیه آب شهر سریع در تصفیه آب شهرهای بزرگ به کار رفته و برای هر ظرفیتی مناسب است.

عوامل موثر در انتخاب نوع صافی

با وجودی که صافی های فشاری در صنعت کاربرد زیادی دارند ولی در مواردی که حجم آب مورد تصفیه زیادیوده و هدف کاهش هزینه های جاری و سرمایه گذاری و نیز تولید آبی با کیفیت مطلوب باشد، از صافی های ثقلی استفاده می کنند. از جمله مزیت های صافی فشاری عبارتند از:

• حجم کمتر در مقایسه با صافی های ثقلی
• عدم نیاز به پمپاژ آب
• عملکرد صافی ها در افت فشارهای بالا
• سهولت نصب و بهره برداری

معایب فیلترهای فشاری عبارتند از:

• شن های داخل فیلتر فشاری قابل مشاهده نیست و نمی توان در مورد موثر بودن شستشو اضهار نظر کرد.
• کنترل کار منعقد کننده ها مشکل است.
• ثابت نگه داشتن دبی خروجی به راحتی امکان پذیر نیست.

شستشوی صافی ها

هرگاه بدلیل گرفتگی منافذ صافی، میزان آب صافی شده کم تر و یا کیفیت آب صافی شده از نظر کدورت تغییر یابد اقدام به شستشوی صافی می کنند. برای این کار می توان از آب تنها و یا آب و هوا استفاده کرد.به منظور شستشوی صافی ها با ماسه ریز که افت فشار زیادی دارند فقط از آب استفاده می شود ولی برای ماسه های درشت که افت فشار کمتری دارند از هوا و آب همزمان استفاده می شود. ممکن است شستشوی فیلتر به تنهایی برای تمیز کردن فیلتر کافی نباشد و این موقعی است که لایه های گل و لای به ذرات شن و ماسه چسبیده باشند . برای رفع این مشکل در داخل فیلترها لوله های مشبک اعبیه می کنند که در موقع شستشوی آب از داخل لوله ها جریان یافته و به علت ایجاد آب لوله ها می چرخند و شن و ماسه کاملا شسته می شوند. باید توجه داشت که دانه بندی و جنس بستر صافی بر سرعت شست و شو تاثیر می گذارد به طوری که با افزایش دانستیه ذرات بستر صافی، باید سرعت شست و شوی معکوس را نیز زیاد کرد.

برای ارزیابی عملکرد فرایند شست و شو، کدورت پساب حاصل از شستشوی صافی در فواصل زمانی مشخص پس از شروع عمل شست و شو اندازه گیری می شود و عمل شست و شوی معکوس تا شفاف شدن آب خروجی ادامه می یابد.

پادکست فارسی آوای آب

• این پادکست با هدف آموزش در حیطه آب راه اندازی شده
• آوای آب منتظر راهنمایی های شما در وبسایت مربوطه هست